Probleemgestuurd onderwijs (PBL) is de belangrijkste onderwijsvorm binnen onze faculteit. De principes achter PBL, cooperatief leren, constructief leren, contextueel leren en zelfsturend leren, stellen andere eisen aan E-Learning middelen, dan standaard klassikaal onderwijs, of zelfstudie (Donkers, et.al., 2010). In een recente systematische literatuurstudie (Verstegen, et.al., 2016) hebben we onderzocht hoe E-Learning de principes van PBL kan ondersteunen.
In het onderzoek hebben we gekeken naar 176 toepassingen van E-Learning in één of ander vorm van PBL. De meeste toepassingen leggen de nadruk op het samenwerken in groepen en leren in een context, maar er is relatief weinig ondersteuning van het activeren van voorkennis of de brainstormfase.
De twee thema’s die vooral uit de literatuurstudie naar boven kwamen zijn: a) e-learning kan worden gebruikt om de leerervaring authentieker te maken (zoals multimedia, interactieve casus, rollenspel, imbedding op de werkplek). b) E-learning bevordert communicatie en samenwerken: het gaat dan bijvoorbeeld over samenwerken op afstand, delen van leermiddelen of leeromgeving, team-simulatie, of het expliciet aansturen van de PBL-stappen.
Daarnaast zien we echter ook dat online werken soms tot betere discussies in de groep kan leiden, of tot betere kennis. Ook kan het structureren van kennis soms beter gaan.
Er zijn natuurlijk ook risico’s bij het invoeren van e-learning in PBL. Naast de technische problemen die kunnen optreden, kan het gebeuren dat de tool de communicatie juist in de weg zit, of dat tools te veel aandacht vragen. Wanneer alle studenten dezelfde e-learning tool op dezelfde manier volgen, is van zelfsturend leren natuurlijk ook geen sprake. Tenslotte brengen sommige tools het gevaar met zich mee dat het leidt tot het zuiver indivueel werken aan taken, en het sociale aspect verdwijnt.
Kortom, e-learning in PBL vraagt om een goed, geïntegreerd onderwijsontwerp en om tools op maat. Er is geen one-size-fits-all!
Referenties:
Donkers, J., Verstegen, D., Leng, B. de, & Jong, N. de (2010). E-learning in Problem-Based Learning. In H. van Berkel, A. Scherpbier, H. Hillen, & C. van der Vleuten,Lessons fromProblem-based Learning(pp.117-129). Oxford, UK: Oxford University Press.
Verstegen, D. M., de Jong, N., van Berlo, J., Camp, A., Könings, K. D., van Merriënboer, J. J., & Donkers, J. (2016). How e-Learning Can Support PBL Groups: A Literature Review. In Educational Technologies in Medical and Health Sciences Education (pp. 9-33). Springer International Publishing.